خطاهای رایج در مدیریت و درمان شکستگی در دام‌های کوچک

امروزه با توجه به پیشرفت­های زیاد علمی و تکنولوژیکی در تشخیص و درمان انواع بیماری­ها روند شکایت از دامپزشکان رو به افزایش اســت. افزایش جمعیت دام­های کوچک، افزایش تعداد دانش­آموختگان دامپزشــکی، افزایش آگاهی افراد جامعه و استفاده از ابزارهای تشخیصی و درمانی پیچیده­تر از علل مهم این روند رو به رشــد هســتند. شکستگی در حیوانات خانگی اغلب در اثر تصادف با وسایل نقلیه (70-80 درصد)، سقوط از ارتفاع، قرار گرفتن حیوانات کوچک در زیر دست و پا، اصابت گلوله، بیماری­های استخوانی و سایر حوادث رخ می­دهد. لذا با توجه به گسترش روزافزون انجام انواع عمل­های ارتوپدی در دامپزشکی، بالطبع میزان بروز اشتباهات و خطاهای حرفه­ای نیز رو به افزایش است که در این مقاله تنها به خطاهای عمومی رایج در جراحی­های ارتوپدی و ارائه راه حل مناسب برای کاهش قصور دامپزشکان پرداخته خواهد شد. به­طور کلی تقسیم بندی خاصی در مورد انواع خطاهای صورت گرفته در زمینه پزشکی و دامپزشکی وجود دارد که به شرح زیر می­باشد: الف) بی­مبالاتی: شــامل عدم انجام کاری اســت که از نظر علمی و فنی انتظار انجام آن از دامپزشــک مــی­رود، ولی مورد غفلت واقع می­شود. نگرفتن شرح حال و معاینه دقیق بیمار (شایع­ترین علت)، عدم انجام آزمایش­هــای پاراکلینیکی، تصویربرداری­ها و مشــاوره­های لازم قبل از عمل جراحی یا اقدام درمانی مناسب مثال­هایی از این نوع اشتباه هستند. به عنوان نمونه بیماری که دچار پارگی مثانه و یا دیافراگم و یا خون­ریزی داخلی بوده و جراح قبل از انجام عمل جراحی درخواست رادیوگرافــی و یا سونوگرافی نداده و لذا باعث از بین رفتن و یا بدتر شدن اوضاع بیمار در حین عمل شده است. همچنین عدم ارجاع و معرفی بیمار مبتلا به پارگی رباط صلیبی و یا دررفتگی مفصل لگنی رانی به جراح توسط دامپزشک عمومی. ب) بی­احتیاطــی: انجــام کاری که از نظر علمی و اصول پزشــکی نبایســتی انجام پذیرد، ولی در اثر ســهل انگاری انجام می­یابد، مانند به­جا ماندن گاز، سوزن و وسایل جراحی در موضع عمل، جراحی اندام راســت به جای اندام چپ، یا مرخص کردن بیماری که دچار شکســتگی متعدد بوده و می­بایســت چند روز بعد از جا­اندازی و گچ­گیری تحت نظر و بستری باشد. ج) نداشتن مهارت: شــامل مواردی اســت که دامپزشک تبحر علمی و فنی لازم برای انجام آن کار بخصوص را نداشــته باشــد؛ که خود بر 2 نوع است: الف- عدم مهــارت علمی: مانند عدم اطلاع از روش تجویز یا دوز مناسب یک دارو و یا استفاده از ایمپلنت نامناسب داخلی برای درمان شکستگی چند قطعه­ای توأم با زخم عفونی باز. ب) عدم مهارت عملی: مانند آتل­گیری غلط که منجر به نکروز عضو و در نهایت قطع عضو شده و یا استفاده از پلاک نامناسب در شکستگی­های قسمت­های مختلف انــدام و عدم طــرح درمانی انتخابی مناسب با توجه به ســن بیمار و نوع جراحت استخوانی و یا مفصلی می­باشد. به­طور کلی جراحات ارتوپدی باتوجه به محل درگیر، علت بروز، نوع عارضه (بسته، باز، عفونی)، وجود جراحات همزمان و ... بسیار متنوع می­باشد و عدم اطلاعات و مهارت کافی در هر مورد منجر به بروز خطاهای جبران­ناپذیری خواهد شد. لذا با شناسایی و بیان هر کدام از این خطاها و افزایش دانش و مهارت می­توان باعث ارتقا دانش ارتوپدی در دام­های کوچک و به حداقل رساندن این گونه خطاها شد.